Bé yêu má đỏ như tôm luộc, bệnh gì?
(ABO) Vừa qua, bé Võ Kim N., 2 tháng tuổi, nhà ở huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang, được mẹ đưa đến cơ sở y tế vì gò má bé bị đỏ như tôm luộc, ngứa ngáy, quấy khóc. Mẹ bé kể bé bị khoảng 1 tuần, mới đầu trên hai gò má xuất hiện một nốt màu đỏ, bé nằm ngủ mà hai tay cứ đưa lên mặt quàu quàu, quấy khóc, bú kém.
![]() |
Mẹ bé đã đi mua một loại kem dược thảo bôi lên mặt bé 3 ngày nay, nhưng nốt đỏ không giảm, mà trái lại nó lan ra thành mảng đỏ khắp hai bên mặt, da khô tróc vảy, rịn nước.
Bác sĩ khám da mặt của bé thật kỹ, rồi khám toàn thân và hỏi tình hình sinh nở của bé ra sao, trong gia đình có ai bệnh liên quan tới dị ứng (suyễn, mề đay, ngứa), bé bú mẹ hay bú bình, tắm rửa như thế nào…? Mẹ bé cho biết, bé là con so, sinh thường, cân nặng sau sinh 2,9 kg, bé bú mẹ xen kẽ với bú bình. Gia đình bé không ai bị dị ứng, bé chỉ dùng thuốc thoa thảo dược, phòng ngủ có nhiều gối là thú bông dành cho trẻ sơ sinh.
Bác sĩ nói: “Chị rất quan tâm chăm lo sức khỏe của bé, tìm cách mua thuốc về thoa cho bé để mong cháu khỏi bệnh là tốt. Tuy nhiên, vì bé mới sinh, da còn mỏng, nên khi thoa thuốc gì trên da phải cẩn thận. Hiện tại cháu bị chàm sữa. Bác sĩ cho thuốc cho cháu, vừa bôi, vừa uống, 3 ngày sau tái khám và dặn không nên cho bé bú sữa bình nữa, mà hãy cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong vòng 6 tháng”.
Chàm sữa là tên thường dùng của bà con dành cho các bé còn bú mẹ mà bị chàm, trong Tây y có nhiều tên gọi khác nhau là chàm thể tạng, viêm da cơ địa, viêm da thể tạng. Đây là một bệnh viêm da mãn tính, tái đi tái lại nhiều lần. Khi bé bị chàm, triệu chứng chính là ngứa. Nếu bé không ngứa thì chắc chắn không phải là bệnh chàm. Bệnh này hay gặp ở bé từ 1 tháng đến 6 tháng tuổi. Ban đầu da bé xuất hiện ban đỏ trên hai gò má, sau đó lan rộng ra hết mặt. Ở trẻ lớn, vết chàm được tìm thấy ở các nếp gấp khớp, như khuỷu tay, cổ tay và đầu gối.
Nguyên nhân chàm sữa phần lớn do di truyền. Những yếu tố góp phần gây bệnh chàm ở các bé có cơ địa dị ứng bao gồm: Do hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, lớp bề mặt của da có quá ít tế bào mỡ được gọi là ceramides, nó có vai trò kết dính các tế bào da với nhau như cục nam châm, nếu không có đủ tế bào này, kẽ giữa các tế bào da với nhau bị hở, da sẽ bị mất nước làm khô da, là cửa ngõ để vi trùng, virus... xâm nhập, gây kích thích phản ứng tự bảo vệ của cơ thể; do nấm mốc, bụi, lông chó mèo bám ở mùng, mền, gối, nệm, thú bông… kích thích phản ứng ở da gây bệnh chàm. Các yếu tố vật lý như thời tiết, nhiệt độ nóng lạnh thay đổi đột ngột cũng kích thích da gây bệnh chàm. Một nguyên nhân dị ứng quan trọng nữa là, dị ứng với thức ăn, như sữa bò, trứng, hải sản... chiếm 30% trẻ nhỏ bị chàm nặng. Bệnh chàm sữa không lây, không nghiêm trọng nếu bé không bội nhiễm vi trùng.
Đề phòng chàm sữa, bà con cần cho bé bú sữa mẹ sớm ngay từ lúc bé mới chào đời và kéo dài trong vòng 2 năm. Sữa mẹ sẽ giúp bé chống lại các bệnh dị ứng, cũng như nâng cao sức đề kháng của bé. Bà con cần cho bé mặc những loại quần áo mềm, chất liệu cotton dễ thấm, dễ hút mồ hôi. Cần giữ cho da bé luôn khô ráo, thay tã cho bé khi ướt.
Người nhà cần giữ môi trường không khí trong phòng của bé thông thoáng, sạch sẽ, không để nhiệt độ phòng thay đổi đột ngột; không cho bé nằm gối bằng thú bông để tránh bụi. Người nhà không nuôi chó, mèo trong nhà; tránh cho bé ăn uống các loại thực phẩm mà bé bị dị ứng. Khi bé chẳng may mắc bệnh, bà con hãy đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được khám, không tự ý mua thuốc cho bé dùng mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ.
BS. NGUYỄN THÀNH ÚC